09 jul Houdt de vastgoedsector de snelheid waarmee de transportsector verandert wel bij?
Dat de tijden aan het veranderen zijn is goed merkbaar. Ondernemingen en overheden die geloven dat deze crisis maar een tijdelijke dip is worden niet meer serieus genomen. Dat de bouw, een traditionele instantie, hier het meeste last van heeft is zichtbaar, getuige de vele negatieve berichten in vakbladen en nieuwsbulletins. Toch levert dit zoveel kansen op dat we hier niet over moeten treuren. Never waste a good crisis!
Kansen en bedreigingen gaan hand in hand. Pak de positieve gedachte! Ik ben ervan overtuigd dat diegene die nu instappen in de nieuwe wereld die geboren wordt, gelukkiger worden en wij hiermee een duurzamere toekomst tegemoet gaan. De generatie na ons zal zich zonder meer afvragen waarom zoveel verspilling (in de bouw bekend als faalkosten) noodzakelijk was, waarom we niet eerder gezien hebben dat een duurzame opzet veel meer winst maakt naast dat het ons ook gelukkiger maakt als mens. Het blijft natuurlijk altijd lastig om in een dergelijke paradigmashift te zien waar je staat. Achteruit kijken geeft meer zekerheid, werd lang gedacht, maar het wordt vandaag de dag zeer pijnlijk om te zien dat deze zekerheid een schijnzekerheid is. Richt je op de oplossing die verbetert en niet enkel en alleen op een goede deal.
Misschien is het voor de bouwsector wel noodzakelijk om met een harde klap te landen. In een traditionele markt die vooral geld maakte door ook fors aan fouten te verdienen kan je wellicht alleen een verandering tot stand brengen door een revolutie i.p.v. een langzame evolutie. We zullen het snel ontdekken.
Veranderingen in transportsector
De transportsector verandert ook, maar sneller dan de bouw. Zij moeten ook wel, want ook zij hebben last van deze zware tijden. Zij zijn echter wel veel eerder dan de bouw geneigd verbanden te leggen en innovaties in te zetten, samenwerking met collega-bedrijven aan te gaan en zelfs hun dienstverlening en marktsegment geheel ter discussie te stellen om zo met elkaar een nieuwe business te organiseren en daarmee weer nieuwe duurzame relaties aan te gaan. Ik zou tegen de bouw willen zeggen: kopieer deze denkwijze.
Kansen voor de bouw
Waarom is een bouwer en een transportondernemer of verhuisbedrijf niet één aanbieder voor een project? De timmerman sjouwt nog steeds zelf met zijn deuren, dat kan echt slimmer. Waarom heb je nog steeds een groep adviseurs nodig die geen harde garantie durft of kan afgeven? Die inspanningsverplichting is leuk, maar als consument heb ik liever een harde garantie.
Ook een partij die verantwoordelijk is voor de realisatie kan zelf het initiatief nemen en bedenken, met behulp van alle slimme partijen die er zijn, of iets niet efficiënter en effectiever kan. Hij is geen realisator meer maar een innoverend bouwbedrijf dat verbindt en meedenkt. De kans moet hem uiteraard wel gegeven worden, dus ook de opdrachtgevers dienen professioneler te worden en een dergelijke uitvraag aan te durven. Beste mensen, dit geeft kansen. Wat nu crisis! Voor degene die dit niet geloven, Hoogleraar Gaspersz van Nyenrode Business Universiteit heeft onlangs een mooi artikel gepubliceerd waarin hij uitlegt dat interdisciplinaire samenwerking louter briljante kansen oplevert.
Leren van andere sectoren
Terug naar de transportsector. Als je bedenkt en realiseert dat 50% van het voedsel dat we nodig hebben domweg verspild wordt en van die 50% de transportsector er zelf ook 50% voor zijn rekening neemt, ligt werkelijk het geld op straat. Alleen in tegenstelling tot de bouw die kon verdienen aan faalkosten heeft deze sector ingespeeld op de vraag wat ze hieraan kunnen doen en hoe ze hun bedrijf kunnen verduurzamen. Op het congres van 30 oktober jl. van TNO, NVO, Agentschap-NL, de groothandel en de transportsector werd duidelijk hoe snel de sector deze handschoen oppakt in tegenstelling tot wat ik zie in de bouw. Innovaties zijn aan de orde van de dag. Samenwerkingsverbanden tussen bedrijven die tot voor kort niet eens bedacht hadden samen een bedrijfsstructuur te hebben, ontstaan aan de lopende band en bedrijfsdoelstellingen worden compleet herschreven.
Kennis delen is kansen pakken
Ik ben ervan overtuigd dat de transportsector hierdoor binnen nu en de aankomende 2 tot 3 jaar geheel anders in elkaar steekt. Koste een ERP-systeem een aantal jaren geleden nog tonnen, nu kan zelfs een klein MKB-bedrijf zich dit veroorloven en zet dit ook in. Verspilling tegengaan is daarmee geen unique selling point meer, maar verschuift naar het beheersen van een meer synchrone planning en besturing. Hier ligt voor de bouwsector dé kans. Aan duurzaamheid is veel geld te verdienen. Nederland wil inzetten op een kennisland? Pak op die handschoen en exploiteer die kennis samen met je nieuwe kennissen.
Door het delen van deze kennis gecombineerd met de mogelijkheden die ICT steeds sneller en goedkoper biedt liggen hier volop kansen. En bedenk wel dat huurcontracten een kortere levensduur hebben dan het vastgoed an sich. Dus over een niet al te lange tijd wordt het flexibel kunnen verhuren wel de nieuwe werkelijkheid voor de vastgoedsector in de logistiek.
Komt er verandering?
Als je dit alles projecteert op de vraag waarom een distributiecentrum eruit ziet zoals we die kennen, een grote lompe doos langs de snelweg, wellicht versierd in verschillende tinten stralend grijs, vraag ik mij af of deze dozen binnenkort nog wel nodig zijn. Hebben wij dadelijk nog zulke grote distributiecentra nodig of moeten we ons nu al realiseren dat hier iets gaat veranderen? Je ziet dat de grote ontwikkelaars en beheerders van deze DC’s de weg hebben ingeslagen van het verduurzamen en het tegengaan van verspilling. Ook over een aantal jaar moet ik het nog kunnen blijven verhuren is hiervoor soms de motivatie. Het kan slimmer, het kan efficiënter. Daken kunnen gebruikt worden voor regeneratieve energiebronnen en waterbesparende maatregelen worden getroffen.
Durf vooruit te kijken
De hamvraag is of deze centra op de manier zoals we ze nu ontwikkelen dadelijk nog nodig zijn en in welke mate. Tijd zal dat leren. We hebben nu een vastgoedcrisis waarin 7 miljoen m2 kantooroppervlak in Nederland leegstaat en toch bouwen we nog vrolijk nieuwe panden. Gaat dit dadelijk ook gebeuren met deze grote centra of moeten we nu met deze sector om de tafel om te bekijken wat er over een aantal jaren nodig is? Dit vergt wel veel creativiteit en inspanning van een zeer traditionele bouw- en vastgoedsector en dan ook nog eens in deze tijden. Alle veiligheden, alles wat we kenden, wat we begrijpen en wat we zelf beheersen gaat dan wel overboord. Alleen dat biedt nu juist voedingsbodem voor nieuwe samenwerkingsverbanden, geeft nieuwe energie, geeft nieuwe uitdagingen en ook kansen en geeft de economie een boost. Een duurzamere boost, daar ben ik van overtuigd, je moet het alleen wel willen zien.